Siydik pufagi kasalliklari qadim zamonlardan beri ma’lum. Odamlar kasallikning kechishini kuzatgan, simptomlarni yengillashtiradigan narsalarni qayd etgan, alomatlarni kamaytirish uchun turli vositalarni sinab ko‘rgan. Shunday qilib, sistitni davolash uchun xalq tabobatidagi vositalar ro‘yxati shakllangan bo‘lib, ayniqsa ayollar orasida ularga talab yuqori. Bu choralar orasida dorivor o‘simliklar damlamalari va vannalar, isitish, chayish (sprinsevaniya), shuningdek chiniqish va ovqatlanish bo‘yicha tavsiyalar bor. Barcha vositalar bitta maqsadni ko‘zlaydi: sistit simptomlarini uy sharoitida bartaraf etish.

Kasallik sabablari va alomatlari

Sistit – bu siydik pufagining shilliq qavati yallig‘lanishidan iborat bo‘lgan mashhur urologik kasallikdir. U asosan ayollarni zararlaydi, chunki ularning fiziologik xususiyatlari tufayli patogen mikroflora siydik yo‘llariga oson kirib boradi.

Kasallik juda hiylakor. Ayrim ayollar bu kasallikni faqat bir marta boshdan kechiradi, biroq ularning deyarli yarmida sistit qayta-qayta takrorlanib, surunkali shaklga o‘tadi. Bu yoqimsiz kasallikning qaytalanishini oldini olish uchun butun turmush tarzini o‘zgartirishga to‘g‘ri keladi.

Ko‘pchilik holatlarda sistit zararli bakteriyalar sababli yuzaga keladi, ular siydik pufagiga pastdan (yuqorilovchi infeksiya) kiradi yoki yuqoridan, buyraklardan pastga tushadi (pasayuvchi infeksiya). Ba’zida esa bunga bakteriyalar sabab bo‘lmaydi, masalan, interstitsial sistit holatida. Uning aniq sabablari noma’lum, tibbiyot bu kasallikni faol o‘rganmoqda.

Sistitni quyidagi omillar qo‘zg‘atishi mumkin:

• organizmning umumiy sovuq qotishi;
• buyrak va siydik chiqarish yo‘llarining surunkali kasalliklari;
• ginekologik kasalliklar;
• kichik chanoq sohasida o‘tkazilgan operatsiyalar va boshqa instrumental aralashuvlar;
• siydik chiqarish yo‘llari va tashqi jinsiy a’zolar tuzilishining anatomik xususiyatlari;
• shaxsiy gigiyenaga rioya qilmaslik: masalan, ayollarning orqadan oldinga qarab yuvinishi;
• kam siydik chiqarish, ya’ni siyishga bo‘lgan chaqiriqni ataylab ushlab yurish.

Agar ayolning immuniteti past bo‘lsa, bu omillarning ta’siri bir necha barobar kuchayadi.

Immunitet qanchalik kuchli bo‘lsa, sistitga chalinish ehtimoli shunchalik kam bo‘ladi. Shuning uchun immunitetni mustahkamlash juda muhim.

Sistit simptomlari erkaklar va ayollarda o‘xshash bo‘lib, yoshga bog‘liq emas:

• tez-tez siydik chiqarish, bu jarayonda og‘riq paydo bo‘lishi mumkin;
• tualetga borgandan keyin ham siydik pufagi to‘ladek tuyuladi;
• qorin pastida og‘riq va bosim hissi;
• siydikda qon aralashmasi (har doim bo‘lavermaydi);
• siydik rangi o‘zgarishi – xira va quyuq tusga kiradi.

Umumiy holat odatda normal bo‘ladi, tana harorati ko‘tarilmaydi. Biroz zaiflik va holsizlik kuzatilishi mumkin.

Agar sizda bu simptomlar bo‘lsa, to‘g‘ri tashxis qo‘yichi uchun mutaxassis – urologga murojaat qilganingiz ma’qul. Bu ayniqsa infeksion sistitda muhim, chunki organizmga kasallik keltiruvchi bakteriyalar kirgan bo‘lishi mumkin va buni faqat shifokor aniqlay oladi. Infeksion sistitni davolashda antibiotiklar majburiy belgilanadi – ularsiz kasallikni to‘liq yengishning iloji yo‘q.

Antibiotiklardan tashqari, sistitni davolashda o‘simlikka asoslangan dorilar ham yaxshi natija bergan, masalan, Kanefron^® N o‘simlik dori vositasi. U to‘liq tabiiy tarkibga ega bo‘lib, samaradorligi isbotlangan. Tarkibida uchta o‘simlik mavjud: zubturum (zolototyasyachnik), lyubistok va rozmarin. Bu o‘simliklar uyg‘unligi natijasida Kanefron^® N kompleks ta’sir ko‘rsatadi. U ayollarda nafaqat sistit, balki boshqa urologik kasalliklarda ham yordam beradi va kasallikning qaytalanish xavfini kamaytiradi.

Preparat deyarli hech qanday nojo‘ya ta’sirlarga ega emas, u keksa yoshdagilar, 1 yoshdan katta bolalar va shifokor tavsiyasi bilan homilador ayollar tomonidan qo‘llanishi mumkin. Kanefron^® N ikki xil shaklda ishlab chiqariladi — tabletka va ichish uchun tomchilar.

Simptomatik davolash ham muhim hisoblanadi. Buning uchun og‘riq qoldiruvchi, siydik haydovchi va yallig‘lanishga qarshi preparatlar qo‘llaniladi.

Shu bilan birga, bemorlar ko‘pincha xalq tabobatida sistitni qanday davolash mumkinligi bilan ham qiziqishadi. Ayniqsa ayollar bu borada ko‘proq o‘ylaydi, chunki kasallik tez-tez qaytalanib turib, doimiy dori ichish xohishi bo‘lmaydi.

Xalq tabobatida sistitni davolash usullari

Ayollar orasida sistitni xalq tabobatida davolash usullari avloddan avlodga o‘tib kelmoqda – demak, ular ma’lum bir natijani bergan. Har bir usulda katta amaliy tajriba mujassam.

Parhez

Bugungi kunda sistitni kompleks davolash doimo ovqatlanish bo‘yicha tavsiyalar bilan to‘ldiriladi. Bu muhim, chunki biz iste’mol qilayotgan oziq-ovqatlar, qayta ishlangach, siydik pufagidan o‘tadi. Ba’zi mahsulotlar va ziravorlar allaqachon yallig‘langan shilliq qavatni bezovta qilishi mumkin, shuning uchun ularni cheklash yoki umuman istisno qilish tavsiya etiladi.

Siydik pufagining yallig‘langan shilliq qavatiga qo‘shimcha bezovtalik bermaslik uchun achchiq, sho‘r, konservalar, ziravorlar, qahva, alkogol kabi mahsulotlardan voz kechish kerak. Davolanish tugagach ham bu cheklovlarga kamida 3 oy amal qilish tavsiya etiladi.

Kasallik zo‘raygan davrda sut mahsulotlari va oqsilga boy ovqatlarni kamaytirish maqsadga muvofiq, lekin butunlay cheklash shart emas.

To‘g‘ri tanlangan parhez siydik chiqarishni yaxshilashga ham yordam beradi. Ratsionda qovoq, tarvuz, bodring, qovoqcha kabi siydik haydovchi mahsulotlar bo‘lishi kerak.

Ichimlik va damlamalar

Sistitni davolash va oldini olishda ichimlik rejimiga rioya qilish juda muhim. Shifokorlar kuniga kamida 2,5 litr suyuqlik ichishni tavsiya etadilar. Biroq bu yerda ham me’yor bo‘lishi kerak va tanlangan ichimliklar siydik pufagi va butun organizm uchun foydali bo‘lishi lozim.

Kam kislotali sharbat va morslar, meva va quritilgan mevalardan kompotlar, o‘simlik choylari va gazsiz suvlar mos keladi. Gazli, ayniqsa shirin ichimliklardan voz kechish lozim. Sun’iy bo‘yoqlarga ega ichimliklar ham siydik pufagining noaniq reaksiyasiga sabab bo‘lishi mumkin.

Ayollar orasida xalq tabobatida sistitni davolashda dorivor o‘simliklar va rezavorlardan tayyorlangan damlamalar keng tarqalgan. Masalan, klyukva (ayiqtovon)ning foydali xususiyatlari qadimdan ma’lum va bu bugun ilmiy tadqiqotlar orqali tasdiqlangan. Bu rezavor yallig‘lanishga qarshi kuchli ta’sirga ega va kasallikning qaytalanish ehtimolini kamaytiradi. Shuning uchun, garchi kislotali bo‘lsa-da, klyukva sharbatlari va morslari surunkali sistitdan aziyat chekuvchi ayollarga tavsiya etiladi.

Sistitni o‘simliklar bilan davolash – xalq orasida sevimli usullardan biridir. Bu maqsadda o‘simliklar sinchiklab tanlanib, quritilib, siydik chiqarish tizimi uchun foydali bo‘lgan aralashmalarga aylantirilgan. Ba’zilarda bu vositalarning eng yaxshilari yozilgan buvilaridan meros bo‘lib qolgan daftarlari hanuzgacha saqlanadi.

Bugungi kunda o‘simliklar, odatda, tayyor dorivor vositalar tarkibida qabul qilinadi – bu mustaqil ravishda qaynatish va damlab ichishga qaraganda ancha qulay.

Yuqorida aytib o‘tilganidek, Kanefron^® N tarkibida siydik chiqarish yo‘llari yallig‘lanishida qadimdan ishlatilgan uchta dorivor o‘simlik mavjud. Dori ishlab chiqarishda aynan shifobaxsh moddalarga eng boy qismlar tanlab olinadi. Preparat zamonaviy fitoniring texnologiyasi asosida ishlab chiqariladi, bu esa foydali moddalarni aniq miqdor va proporsiyada saqlash imkonini beradi.

Chiniqish

Bu chora bugungi kunda ham dolzarb. Chiniqish organizmning himoya kuchlarini mustahkamlash, infeksiyaga qarshi kurashish qobiliyatini oshirish va kasallikning qaytalanish chastotasini kamaytirishga yordam beradi.

Ba’zilar chiniqishni sovuq suvga cho‘milish (morjlanish) deb tushunishadi, bu esa xato.

Chiniqishning maqsadi – organizmni asta-sekin noqulay sharoitlarga moslashtirish, bu orqali immunitet mustahkamlanadi.

Chiniqishni havoda yurish orqali, salqin ob-havoda uzoq sayrlar qilib amalga oshirish mumkin.

Suvli chiniqishlar esa ehtiyotkorlik bilan, shifokor bilan maslahatlashgan holda bajarilishi kerak. Masalan, qo‘l va oyoq uchun vannachalarni iliq suvdan boshlab, haroratni asta-sekin 1–2 °C pasaytirib borish mumkin.

Isitish, hammom va issiq vannalar

Sistitning o‘tkir davrida isitish muolajalarini o‘zboshimchalik bilan o‘tkazish mutlaqo mumkin emas. Bu holatni og‘irlashtirib, asoratlar keltirib chiqarishi mumkin, bu esa davolashni yanada murakkablashtiradi.

Ba’zida shifokorlar surunkali yallig‘lanish holatida fizioterapiya muolajalarini tayinlashadi, biroq bu faqat kasallikning zo‘raymagan paytida amalga oshiriladi. Issiqlik miqdori va davomiyligi ehtiyotkorlik bilan tanlanadi.

Siydik yo‘llarini chayish (sprinsevaniye)

Xalq tabobatida ayollarda sistitni davolashda dorivor o‘simliklar damlamasi bilan chayish tavsiya etiladi. Biroq bu usul unchalik samarali emas, chunki asosan jinsiy a’zolarga ta’sir qiladi, siydik yo‘llariga esa emas.

Bundan tashqari, uy sharoitida zaruriy steril sharoitni ta’minlash mushkul bo‘lgani uchun, chayish orqali siydik yo‘llariga yanada ko‘proq mikroorganizmlar tushib ketishi xavfi mavjud.

Bugungi kunda qattiq surunkali sistitda shifokor-urolog siydik pufagiga dori eritmasini yuborish (instillyatsiya) muolajasini tayinlashi mumkin. Bu faqat mutaxassis tomonidan amalga oshiriladigan jarayon.

Foydali tavsiyalar

Xalq usullarida sistitni davolashda asosiy qoida – zarar yetkazmaslik. Tanishlar yoki internetdagi tavsiyalarga ko‘z yumib ergashib bo‘lmaydi.

Ba’zi xalq tabobati vositalari, albatta, simptomlarni kamaytirishda yordam beradi, ammo kasallikni butunlay yo‘q qilmaydi. Ko‘pchilikni bu vositalarning arzonligi o‘ziga jalb qiladi, biroq eng muhimi – bu sifatli davolanishdir.

Sistit belgilari bilan faqat buvilarimizdan qolgan damlamalar yoki boshqa xalq tabobati vositalari yordamida kurashishga urinmang – bu vositalarni asosiy davolanishga qo‘shimcha sifatida ishlatish tavsiya etiladi. Aks holda, bu xavfli bo‘lishi va asoratlarga olib kelishi mumkin. Shuningdek, siz mustaqil ravishda qaysi o‘simliklar sizga to‘g‘ri kelishini, qaysilari esa qat’iyan mumkin emasligini aniqlay olmaysiz.

Yuqorida sanab o‘tilgan xalq tabobati vositalarini qo‘llashdan oldin albatta shifokor bilan maslahatlashishingiz va mutaxassislar tomonidan tavsiya etilgan zamonaviy davolash usullaridan foydalanishingiz kerak.